recenzja „Humane”: Jay Baruchel w pełnym napięcia, ale niedopieczonym dystopijnym thrillerze Caitlin Cronenberg

Pewny debiut reżyserski Caitlin Cronenberg Humane rozpoczyna się od planety nękanej katastrofą ekologiczną. Po dziesięcioleciach ignorowania ostrzeżeń naukowców, społeczeństwo walczy z groźbą własnego wyginięcia. Nieregularne wzorce pogodowe są na porządku dziennym. Niedobór żywności i wody doprowadził do wprowadzenia ścisłych racji żywnościowych. Obfitują godziny policyjne. Warstwa ozonowa jest anemiczna od lat nadużyć, pozostawiając niewielką ochronę przed promieniami UV. Wszyscy chodzą z odblaskowymi parasolami.

W tej niezbyt odległej dystopijnej przyszłości kraje mają rok na zmniejszenie swojej populacji o 20 procent. Te ponure warunki są częścią porozumienia ateńskiego, nadzwyczajnego międzynarodowego spotkania zwołanego w odpowiedzi na kryzys spowodowany przez człowieka. W Ameryce Północnej, gdzie Humane jest niejasne, rząd stworzył dobrowolny program eutanazji. Rodziny obywateli, którzy zgłosili się do programu, otrzymują 250 000 dolarów i wdzięczność w postaci tandetnie skonstruowanego filmu „Dziękujemy” w ogólnokrajowej telewizji propagandowej. Programem depopulacji zajmuje się złowieszczo nazwany Departament Strategii Obywatelskiej (D.O.C.S.), faszystowskie ramię rządu, które jest nieustannie badane przez grupy strażnicze i aktywistów ze względu na brak przejrzystości.

Napisany i wyprodukowany przez Michaela Sparagę, Humane to rodzaj współczesnego postapokaliptycznego thrillera i klasowej satyry, która ostatnio staje się coraz bardziej powszechna: Wyobraź sobie niesamowitość Leave the World Behind ze śmiesznością Bodies Bodies i pomysłowym okrucieństwem The Menu. Smukły dramat obraca się wokół zamożnej rodziny, której surowy i wyrachowany patriarcha, Charles York (świetny Peter Gallagher), postanawia zaciągnąć się do programu D.O.C.S.. Film Humane charakteryzuje się kontrolowanym napięciem, przewidywalnym budowaniem świata, dobrymi kreacjami aktorskimi i odpowiednią dawką humoru. Cronenberg, spadkobierca gatunku body horror, dorzuca także kilka krwawych i makabrycznych okaleczeń. Jednak Humane stara się również zrównoważyć skalę swoich ambicji, co oznacza, że niektóre wątki narracyjne zostają porzucone, a inne są tylko pospiesznie angażowane.

Charles jest zawodowym prezenterem wiadomości, który żałuje, że przyczynił się do kryzysu klimatycznego. Podczas wyszukanej, wielodaniowej kolacji przygotowanej przez jego żonę Dawn (Uni Park), wspomina dzień, w którym amazoński las deszczowy spłonął doszczętnie. „Dobrze wiedziałem, że ostatnią rzeczą, jakiej potrzebuje ta planeta, jest więcej ludzi” – mówi Charles do czwórki swoich dzieci podczas ostatniego posiłku w stylu kolacji – „i co zrobiłem? Miałem dzieci” Dawn, była szefowa kuchni zmuszona do zamknięcia swojej restauracji z powodu wzrostu przemocy wobec Azjatów w całym kraju, stoi zamrożona obok Charlesa. Ona również planuje się zaciągnąć.

Ogłoszenie to szokuje spadkobierców Yorka, z których większość jest od siebie odseparowana. Jared (Jay Baruchel), profesor antropologii pomagający rządowi w prowadzeniu tej inicjatywy, protestuje. „Nie potrzebujesz pieniędzy”, przypomina ojcu, potwierdzając, że ten program, podobnie jak wiele innych, nieproporcjonalnie krzywdzi biednych ludzi. Rachel (Schitt’s Creek’s Emily Hampshire), która jest w trakcie głośnego procesu sądowego dotyczącego oszukańczych środków terapeutycznych jej firmy, jest oszołomiona. Noah (Daisy Jones & The Six’s Sebastian Chacon), zdrowiejący uzależniony i adoptowany członek rodziny, oraz walcząca aktorka Ashley (Alanna Bale) mają podobne reakcje.

Humane to dynamiczny film, ale to intuicyjne tempo Cronenberga utrzymuje fabułę w napięciu i ruchu. Wkrótce po tym, jak Charles informuje swoje dzieci o swoich planach, do drzwi dzwoni Bob (znakomity Enrico Colantoni), przedstawiciel D.O.C.S.. Jest gotowy, niemal z radością, by zabrać się do pracy. Operacja Yorków napotyka na przeszkodę, gdy Dawn znika. Jej motywacje do wycofania się z umowy nigdy nie są jasne, a jej ciche odejście stanowi początek Humane dokuczliwych dziur w fabule. Ponieważ D.O.C.S. musi odejść z dwoma ciałami, zgodnie z zasadami, których nikt nie bierze pod uwagę, Bob mówi rodzeństwu, że muszą zdecydować między sobą, kto powinien umrzeć. W tym czasie D.O.C.S. bierze na zakładniczkę córkę Rachel, Mię (Sirena Gulamgaus), która była obecna na kolacji. Rodzeństwo ma tylko kilka godzin, co prowadzi do serii nerwowych momentów.

W takim układzie widzowie są przygotowani na rozkoszowanie się samozagładą bogatych i uprzywilejowanych. W Humane jest w tym pewna satysfakcja ze względu na zaangażowane występy i sposób, w jaki Cronenberg, współpracując z Douglasem Kochem, przedstawia dom jako morderczą pułapkę. Baruchel daje przekonujący zwrot jako dwulicowy naukowiec, który wspiera rządowe punkty widzenia, jednocześnie rozumiejąc, że bogactwo jego własnej rodziny chroni go przed niebezpieczeństwem. Hampshire wciela się w postać Shiv Roy, a Chacon kradnie sceny, sprawiając, że Noah jest kimś więcej niż tylko smutnym outsiderem w tej zapatrzonej w siebie grupie.

Wciąż jednak pozostaje wiele do życzenia. Nawet gdy śmiejesz się, oglądając Colantoniego i Gulamgausa, jako Boba i Mię, spierających się werbalnie, lub czujesz, jak twoje serce przyspiesza, gdy Noah skręca za róg domu, istnieje poczucie niekompletności. Pojawiają się pytania o Dawn i zastanawiamy się nad Grace, dziewczyną Noah (w tej roli Blessing Adedijo). Kim są te kobiety, zwłaszcza kolorowe, żyjące w świecie uporządkowanym wokół czegoś, co zasadniczo sprowadza się do programu eugenicznego? A co z Bobem, którego pogarda napędza film, ale otrzymuje tylko pobieżne uznanie? A co z rodzeństwem i ich wzajemnymi historiami?

Nie sposób nie życzyć sobie bardziej rozbudowanego świata i postaci. Humane oferuje wystarczająco dużo akcji i zakresu społeczno-politycznego, abyś mógł kibicować, aby spełnił więcej i lepiej, zgodnie z obietnicą.