Ethan Hawke 'The Last Movie Stars’: Przegląd TV | Cannes 2022

Na początku The Last Movie Stars, długiego dokumentu, któremu udaje się być zarówno meta, jak i czarującym, mózgowym i głęboko odczuwalnym, Ethan Hawke jest w trakcie zabawy w Zoom z kilkoma kolegami aktorami. Obiektem ich profesjonalnego uznania i ujmującego entuzjazmu są Paul Newman i Joanne Woodward, razem i osobno będący tematem filmu Hawke’a. Biorąc pod uwagę, jak długo byli oni obecni w oczach opinii publicznej jako aktorzy, reżyserzy, producenci i filantropi – ich małżeństwo trwało 50 lat, a ich kariera jeszcze dłużej – fani mogliby założyć, że wiedzą już wszystko. Jednak ta przemyślana eksploracja artystycznej współpracy pary i ich relacji poza ekranem oferuje niespodzianki na każdym kroku i, bez gotowych traktatów do udowodnienia, wchodzi w skórę.

Odosobnione spotkanie Hawke’a z aktorami nie jest tylko pretekstem do rozmowy o idolach. Większość z nich to członkowie jego obsady, wypowiadający słowa Newmana (George Clooney), Woodward (Laura Linney) i kluczowych postaci w ich życiu, wydestylowane przez Hawke’a z rewelacyjnego materiału źródłowego: pamiętnika, który Newman rozpoczął i porzucił. Pracując ze scenarzystą Stewartem Sternem (Buntownik bez powodu) w latach 80-tych i na początku 90-tych, Newman zebrał skarbnicę wywiadów z przyjaciółmi, kolegami, a nawet swoją pierwszą żoną. Potem, z nieznanych powodów, zmienił zdanie i spalił wszystkie taśmy. Dopiero niedawno odkryto transkrypcje Sterna, które Hawke wykorzystał w przemyślany sposób. (Autobiografia ma być opublikowana tej jesieni.)

W ciągu sześciu godzin (pół tuzina raty każdy biegnie około godziny, z zamknięciem rozdziału, w godzinę i 20 minut, najdłuższy), seria jest nawiedzający, jak również świętowanie, wypełnione przypomnienia nieśpiesznych triumfów i zapomniane zakątki filmografii i pracy scenicznej. Fani, zarówno ci zagorzali, jak i ci przypadkowi, znajdą wiele przyjemności w The Last Movie Stars, którego trzeci i czwarty odcinek mają premierę w Cannes (pierwszy rozdział był prezentowany na SXSW). Niezależnie od tego, co jeszcze czeka nas na festiwalu, cała seria zostanie wyemitowana pod koniec tego roku na HBO Max i, przypuszczalnie, CNN (pierwotnie była przeznaczona dla krótko działającego streamera CNN+).

To najmłodsza córka Newmana i Woodwarda, Clea Newman, producentka telewizyjna i konsultantka ds. postprodukcji (Big Little Lies), która skontaktowała się z Hawke’m w sprawie nakręcenia dokumentu (zrobiła to na prośbę Emily Wachtel, która kierowała projektem wraz ze swoimi producentami Lisą Long Adler i Adamem Gibbsem). Jest jednym z najważniejszych rozmówców Zoom, wraz z trzema z jej czterech sióstr. Podobnie jak w innych ostatnich filmach dokumentalnych, które uczłowieczają legendy showbiznesu, udział dzieci gwiazd nadaje im wymiar, jasny i serdeczny. Wybór materiałów filmowych i zdjęć przez Hawke’a, zarówno tych publicznych, jak i prywatnych, jest nieskończenie wciągający, a nawet kiedy bada najbardziej znane role filmowe Newmana, często wybiera mniej oczywiste, otwierające oczy klipy – wszystko to zostało ukształtowane zręcznie przez Hawke’a i montażystę Barry’ego Poltermanna.

Wielu aktorów, których Hawke zaprosił do czytania z pamiętnika i innych materiałów, jest związanych z nowojorską sceną, co jest trafnym wyborem, biorąc pod uwagę, że Newman i Woodward dorastali w czasach świetności Actors Studio i Neighborhood Playhouse, on był studentem pierwszego, ona drugiego. Poznali się jako dublerzy w broadwayowskiej produkcji Picnic w 1953 roku, i to jest zachwycające, gdy słyszy się jej reakcję nienawiści przy pierwszym spojrzeniu na „tę bandycką kreaturę” w garniturze seersucker.

Z Playhouse’u przeszła do pracy w telewizji (do której to formy wracała w późniejszych latach), zanim w 1957 roku zagrała w filmie „Trzy twarze Ewy” . Z trudem odnajdywał się w Hollywood, często rywalizując o role z Jamesem Deanem. Przełom nastąpił, gdy po śmierci Deana został wybrany do roli w biograficznym filmie Rocky’ego Graziano Somebody Up There Likes Me. Według wszystkich rachunków, zwłaszcza Newmana, Woodward był większym aktorem, ale wkrótce jego kariera przewyższyła jej.

I według wielu relacji, zwłaszcza jej, macierzyństwo było kluczowym powodem, dla którego nie była w stanie realizować długich kontraktów w głośnych filmach. Zarówno w jej własnym głosie, jak i w odczytaniu przez Linney, nienaganna ambiwalencja Woodward wobec tego kompromisu jest uderzająca i godna podziwu. Po ślubie z Newmanem – który był kulminacją pięcioletniego romansu, gdy on był żonaty z Jackie McDonald – Woodward coraz bardziej skupiała się na domu. Razem mieli trzy córki, a ona budowała relacje z trójką dzieci z jego pierwszego małżeństwa.

Rozmowy Hawke’a ze Stephanie Newman, najmłodszym dzieckiem Newmana i McDonalda, są przejmującym przypomnieniem nieopowiedzianych historii pierwszych żon sławnych mężczyzn. Stephanie prosi filmowca o rozważenie „nieznośnej historii” jej matki, aspirującej aktorki, która w krótkim czasie została rozwiedziona przez męża i obserwowała, jak jego nowa żona otrzymuje Oscara. Relacja Stephanie to nie tyle gorzka skarga, co apel o zrozumienie. To, że ma imię macochy wytatuowane na wewnętrznej stronie ramienia, świadczy o zaangażowaniu Woodward w sprawy jej mieszanej rodziny. Ze swojej strony Newman, często słyszany tutaj jako twardy wobec siebie, a może po prostu brutalnie szczery, wyznaje: „Nauczyłem ich, jak dobrze jeździć. To prawdopodobnie zakres mojego rodzicielstwa.”

Kolejne wyznanie wspiera jeden z kluczowych argumentów dokumentu, że praca Woodwarda powinna być bardziej znana: Zoe Kazan, która podkłada głos Jackie McDonald, mówi, że chyba nigdy nie widziała filmu Woodwarda. The Last Movie Stars bez wątpienia zainspiruje wielu widzów do poszukiwania w serwisach streamingowych filmów Rachel, Rachel i The Effect of Gamma Rays on Man-in-the Moon Marigolds (oba wyreżyserowane przez Newmana, a ten ostatni nagrodzony w Cannes za najlepszą rolę), a także A Kiss Before Dying, The Stripper, The Fugitive Kind i Signpost to Murder.

Wbrew narracji doktora o wyzwaniach pary poza ekranem (nieokreślone zdrady, picie Newmana, jego kłopotliwy syn), przebłyski ich ekranowej pary mają palący, przejmujący charakter, od ich młodzieńczej urody w From the Terrace i The Long, Hot Summer (za który został uznany najlepszym aktorem na festiwalu w Cannes), po późniejsze role w Winning (gdzie Newman zakochał się w wyścigach), WUSA , ambitnym dramacie politycznym, który okazał się klapą, oraz Mr. & Mrs. Bridge, ich ostatnia współpraca na dużym ekranie, której fragmenty są bardzo efektowne w ostatnim rozdziale dokumentu.

Niejednokrotnie można usłyszeć, jak Newman komentuje swoje życie z dystansu, zastanawiając się, czy nie jest on raczej połączonym zbiorem postaci i momentów, niż spójną tożsamością. W początkowym okresie jego życia, ludzie tacy jak Ben Gazzara i Elia Kazan byli raczej sceptykami niż fanami chłodnej fasady. Reżyser Martin Ritt (głosem Jonathana Marca Shermana), który wyreżyserował Newmana w jednej z jego największych ról, w Hud, wierzył, że jego „wstrzymywanie się od głosu zrobi z niego gwiazdę filmową.” Sidney Poitier, który zagrał z Newmanem w Paris Blues, jest cytowany w odniesieniu do hipnotycznej jakości, którą według niego posiadają niektórzy wykonawcy, a Hawke spostrzegawczo wnioskuje, że Poitier nie znalazł jej w Newmanie.

Ale w miarę jak śledzi żenady i niewypały wraz ze złotem kasowym, Hawke rozwija się w kierunku mocnego fragmentu o występie Newmana, po pięćdziesiątce, w Werdykcie , gdzie reżyser Sidney Lumet (z głosem Toma McCarthy’ego) rzuca mu wyzwanie, by sięgnął głęboko i skonfrontował się z samym sobą w roli prawnika-alkoholika. Bohater znajduje cel, a Newman coraz częściej znajdował go w swoich i Woodwarda działaniach filantropijnych (The Scott Newman Center, Newman’s Own, The Hole in the Wall Gang Camp). Polityka okazała się mniej satysfakcjonująca, choć jak wielu innych z listy wrogów Nixona, działacz na rzecz praw obywatelskich i antywojenny Newman uważał to za zaszczyt.

Fragmenty sesji Hawke’a z czasów pandemii pokazują, że daje on aktorom uwagi reżyserskie, a także stara się określić trajektorię i istotę pracy w toku. Oprócz wykonawców głosowych, z których wszyscy są mocni – choć początkowo rozpoznawalny głos Clooneya rozprasza uwagę – mamy tu rozmowy z Sally Field, wspominającą swoją zmieniającą karierę pracę z Woodwardem w filmie telewizyjnym Sybil, oraz typowo entuzjastycznego Martina Scorsese, jednego z producentów wykonawczych dokumentu.

Woodward, obecnie 92-letnia, nie jest wśród rozmówców Hawke’a; jest w szponach choroby Alzheimera, smutny los dla kobiety o tak przenikliwej inteligencji. Jeśli nie była w stanie utrzymać długowieczności jako pełnoprawna gwiazda filmowa w taki sam sposób jak jej mąż, nigdy nie przestała kochać sztuki aktorskiej, ucząc tego rzemiosła aspirujących młodych aktorów (wśród jej uczniów była Allison Janney), a jako producent teatralny zwabiła Newmana z powrotem na Broadway, w Our Town, po 40-letniej nieobecności.

Ze swoim talentem, siłą napędową, niewymuszonym blaskiem i, jak Newman z pewnością doda, szczęściem, nigdy nie zamierzali być ostatnimi z hollywoodzkiej rasy. Z zewnątrz łatwo było uwierzyć, że dwoje tak olśniewających ludzi żyje w bajce. „Każdy potrzebuje tego typu bohaterów” – przyznaje ich córka Melissa. „Ale jednocześnie uważam, że zasługują na większe uznanie” Zagłębiając się w ich doświadczenia przez sześć wciągających godzin, The Last Movie Stars bada, jak dwaj „wysoko żyjący, ciężko żyjący młodzi wojownicy”, jak scharakteryzował ich Arthur Penn w ich ambitnych początkach, przeszli do budowania życia. Woodward ujmuje to zwięźle: „Dorastaliśmy razem”, mówi.