Letitia Wright w „Milczących bliźniaczkach”: Przegląd filmów | Cannes 2022

Zaadaptowany przez scenarzystkę Andreę Seigel (Laggies) z książki non-fiction dziennikarki Marjorie Wallace o tym samym tytule, dramat The Silent Twins bada bogaty świat wyobraźni, ale często nieszczęśliwe prawdziwe życie artystów outsiderów June (Letitia Wright) i Jennifer (Tamara Lawrance) Gibbons.

Identyczne siostry bliźniaczki, urodzone w 1963 roku przez parę imigrantów z pokolenia Windrush z Barbadosu i wychowane w Walii, postanowiły przez wiele lat nie rozmawiać z nikim innym niż ze sobą. Niemniej jednak, napisały wiele stron bardzo ekscentrycznej, ale dziwnie pociągającej poezji i prozy, którą reżyserka Agnieszka Smoczyńska (The Lure) i jej zespół zaadaptowali na teksty do fikuśnych, mrugających piosenek i animacji poklatkowych z przerażającymi lalkami, które przebijają się przez cały film.

Ale jakkolwiek historia sióstr Gibbons może być fascynująca, interpretacja Smoczyńskiej i Seigla wydaje się być nietrafiona – zbyt zadowolona z własnego dziwactwa i zbyt pochłonięta fakturą powierzchni i kolorem, by pomóc widzom naprawdę zrozumieć swoich bohaterów z problemami.

Może to nie jest uczciwe porównanie, ale The Silent Twins czuje się bardzo podobny, a jednak nie tak dobry jak niedawny brytyjski serial limitowany Landscapers. Współpraca scenarzysty Eda Sinclaira i reżysera Willa Sharpe’a, z Davidem Thewlisem i Olivią Colman w rolach skazanych morderców Christophera i Susan Edwards, to także przepełniona czarnym humorem opowieść o niekontrolowanej chorobie psychicznej prowadzącej do tragicznego nieszczęścia. Podobnie jak The Silent Twins, Landscapers obraca się wokół nieprawdopodobnej pary nieudolnych przestępców (chociaż zbrodnia Edwardsów była o wiele, wiele bardziej poważna), których współzależne fantazje dodają zabawnej, autorefleksyjnej jakości do dramatu.

The Silent Twins sprawia wrażenie bardziej voyeurystycznego ćwiczenia, mniej zainteresowanego tym, co czyniło „bliźniaków”, jak nazywała ich rodzina, kleszczami, a bardziej zafascynowanego ich dziwnością. Już jako młode dziewczyny (w początkowej fazie filmu grane przez Leah Mondesir-Simmonds jako June i Evę-Ariannę Baxter jako Jennifer), siostry lustrują wzajemnie swoje ruchy i pilnują swojego wzajemnego milczenia migoczącymi spojrzeniami z kącików oczu. Czasami atakują się nawzajem, bez wyraźnego powodu, z dzikością, do jakiej zdolne jest tylko rodzeństwo.

Ale za drzwiami sypialni, ich wspólny świat wyobraźni jest osobliwą mieszanką baśni, muzyki pop i tandetnych romantycznych klisz. Ten ostatni element doprowadzi ich do kłopotów, gdy staną się nastolatkami (role przejęte przez Wrighta i Lawrance’a), i oboje stają się zauroczeni amerykańskim nastolatkiem Waynem Kennedym (Jack Bandeira), który wprowadził się do sąsiedztwa i wprowadza ich do hulanek i seksu.

Stamtąd jest już tylko krótki, wertykalny krok w kierunku podpalenia sklepu z traktorami i kradzieży przedmiotów wartych ledwie więcej niż 100 funtów. Ale to wystarczyło, aby siostry zostały wysłane do notorycznego ośrodka psychiatrycznego Broadmoor na czas nieokreślony, w oparciu o przekonanie sądu, że stanowią zbyt duże zagrożenie dla społeczeństwa i siebie.

Po pobycie w tym ośrodku i naćpaniu się po uszy, siostrom się pogarsza, a nie poprawia, i stają się jeszcze bardziej brutalne i autodestrukcyjne. Paradoksalnie, to właśnie w tej ostatniej części film zaczyna mniej mówić o siostrach, a bardziej o wysiłkach Marjorie Wallace (Jodhi May), która stara się im pomóc, pisząc o ich historii w Sunday Times, zamieniając film w kolejną więzienną historię o białym wybawcy.

Film wydaje się być tylko pobieżnie zainteresowany tym, jak rasizm może przecinać się z podróżą bliźniaków. Sugeruje się, że fakt, iż w Walii byli oni bardzo gnębieni w szkole, jako jedyne dzieci kolorowe w okolicy, odegrał główną rolę w ich wycofaniu się do publicznego milczenia, ale film tylko szczotkuje palce nad tym czynnikiem. Podobnie niewiele mówi się o instytucjonalnym rasizmie systemu sądowniczego, który karał siostry za drobne przestępstwa z dziko nieproporcjonalnymi wyrokami.

Z drugiej strony The Silent Twins stawia sobie bardzo trudne zadanie bycia jednocześnie o życiu wewnętrznym i zewnętrznym kobiet, ale nie do końca wie jak to zrobić. Wizualnie jest bardzo efektowny, a szczególnie uwielbia grać rozdźwięk między ich fantazjami w nasyconych barwach a szarą rzeczywistością świata, w którym żyły – podmiejskiej Walii obitej w odcieniach szlamu i jeszcze bardziej ponurej nędzy Broadmoor (wyraźnie umiejscowionej w Polsce). Projektantkom kostiumów, Katarzynie Lewińskiej i Cobbie Yates, należą się słowa uznania za ich kreacje, wszystkie z zabytkowych tkanin i rozmytych moherowych dzianin, które dzięki precyzyjnemu krawiectwu i pastelowej palecie łączą dwa światy, w których żyją siostry.

Znalezienie aktorów, którzy nie są identycznymi bliźniakami w prawdziwym życiu, do zagrania sióstr zawsze było wyzwaniem. Zamiast korzystać z efektów wizualnych i tylko jednego aktora – jak w przypadku Legendy, w której Tom Hardy zagrał obie bliźniaczki Kray – twórcy filmu mądrze wybrali znacznie łatwiejszą, bardziej przyjazną dla budżetu opcję obsadzenia dwóch kobiet, które wyglądają podobnie, i po prostu pójść na to, używając kostiumu i makijażu, aby dopasować je do siebie, tak jak to się robi w teatrze. To pomaga podkreślić, jak bardzo bliźniaczki różniły się pod względem osobowości, pomimo tego, że same dziewczynki zawsze starały się stłumić tę różnicę. June grana przez Wrighta wyłania się jako bardziej ostrożna, introwertyczna bliźniaczka, a aktor, będący również jednym z producentów filmu, wnosi do roli wdzięczny spokój. Ale to Lawrance błyszczy jeszcze bardziej jako wychodząca z domu Jennifer, krucha, błyskotliwa i zmienna.