HBO’s 'Mind Over Murder’: Przegląd TV

Filmowanie dokumentalne i proces bycia tematem dokumentu od dawna sprowadzają się do rodzaju terapii performatywnej, kamera działa jako rodzaj hybrydowego terapeuty/księdza/sędziego.

Ciekawym rozwinięciem tego tematu w ostatnich latach było powstanie terapii performatywnej jako dokumentu. Robert Greene (Procession, Bisbee ’17 i Kate Plays Christine) oraz Joshua Oppenheimer (The Act of Killing i The Look of Silence) są jednymi z czołowych postaci tego podgatunku, w którym filmowcy obserwują, a czasem aranżują ćwiczenia artystyczne jako sposób pomagania ludziom w konfrontacji z ranami psychicznymi i być może osiągnięciu katharsis, zamiast po prostu robić film o samych ranach psychicznych.

Pchnięcie formy do długości docuseries jest HBO’s Mind Over Murder z reżyserem Nanfu Wang (One Child Nation). Pełnometrażowy dokument absolutnie mógłby powstać wyłącznie o sześciu osobach skazanych, a następnie uniewinnionych za morderstwo wdowy z Nebraski w 1985 roku. Mind Over Murder jest bliski usprawiedliwienia swojego wydłużonego, sześciogodzinnego czasu trwania poprzez równoległe skupienie się na przedstawieniu teatru społecznego o tej strasznej sytuacji, sztuce mającej na celu pogodzenie się miasteczka ze skomplikowaną i bolesną przeszłością. Pierwsza strona dokumentu jest czasami powtarzalna, a druga niezasłużona, ale Mind Over Murder pozostaje rzeczą prowokacyjną, wymykającą się wszelkim prostym klasyfikacjom bohatera/złoczyńcy/ofiary.

W 1985 roku 68-letnia Helen Wilson została zgwałcona i zamordowana w Beatrice w stanie Nebraska. Podążano za tropami, ale przez kilka lat nie dokonano żadnych aresztowań. Kilka lat później aresztowano sześć osób. Nie było żadnych dowodów wiążących ich ze zbrodnią. Nie było prawie żadnych dowodów łączących ich ze sobą. Ale pięciu z nich przyznało się, a szósty został skazany w dużej mierze na podstawie tych powiązań. Ponad dziesięć lat po tym wydarzeniu, dowody DNA wskazały na zupełnie niepowiązanego zabójcę i doprowadziły do uniewinnienia tego, co media nazwały Szóstką z Beatrice, ponieważ media są leniwe i nie myślą o łączeniu jednej niesprawiedliwości z inną – oczywiście z Piątką z Central Parku – niezależnie od tego, jak bardzo odmienne są to sytuacje.

Co tak naprawdę stało się z Helen Wilson? Co wydarzyło się podczas policyjnego śledztwa w sprawie zbrodni? Co mieli wspólnego Joseph White, Thomas Winslow, Ada JoAnn Taylor, Debra Shelden, James Dean i Kathy Gonzalez i dlaczego, jeśli nie mieli nic wspólnego ze zbrodnią, przyznali się do winy? Są to pytania, z którymi zmaga się rodzina Wilsona – reprezentowana tutaj przez kilku jej wnuków – oraz lokalne organy ścigania i całe miasto.

Wejdźcie do Community Players Theatre, reżyserki Cecilii Rubino i sztuki Gage County, NE, zmontowanej ze stenogramów sądowych i przesłuchań. Czy trzydniowa produkcja Gage County, NE zaoferuje uzdrowienie, czy też rozerwie kruche miasteczko na strzępy?

Podstawowy dokument, który Wang robi o ogólnej katastrofie prawnej jest solidny. Dzięki obecności grupy wnuków Wilsona, Wang nie zapomina o rzeczywistej ofierze w tej sprawie i nie traci świadomości, że bez względu na to, gdzie doszło do wykroczenia, wciąż istnieją pogrążone w żałobie rodziny, których niepewne zamknięcie zbyt często pozostawało na drugim planie.

Jednocześnie „smutni członkowie rodziny” nie mogą konkurować, jeśli chodzi o dramaturgię ekranową, z oskarżonymi, którzy zostali skazani w wyniku spisku. Wang ma cztery z sześciu uniewinnionych postaci szczerze na kamerze w tym, co rozwija się jako stabilna tajemnica, nawet jeśli „historia” zepsuje koniec historii dla każdego z Google. Wang rozprowadza zwroty akcji i rozwiązania do „Huh?!” cliffhangerów odcinek po odcinku. Zostawię najbardziej wściekłe i niezgłębione szczegóły do rozegrania w serialu. Wystarczy powiedzieć, nieco rozczarowująco, najgorsze sprawcy nie są przedstawione w serii i większe punkty o niesprawiedliwości systemowej – tłumione wspomnienia, traktowanie chorych psychicznie, itp. Ale jest wystarczająco dużo uczestniczących postaci, które wciąż upierają się, że ich praca policyjna była solidna, by wzburzyć najspokojniejszą krew.

Jest wiele kontekstualizacji i rekontekstualizacji zeznań i sfilmowanych lub nagranych przesłuchań, które oznaczają, że Mind Over Murder opowiada w kółko te same, często graficzne historie, nie zawsze uzyskując rezultaty. W tym miejscu chciałbym, żeby Wang bardziej agresywnie pochylił się nad strukturą i rozwojem sztuki, nad procesem castingu i prób, a zwłaszcza nad umiejscowieniem aktorów w społeczności, którą mają za zadanie poruszyć.

To właśnie tam, gdzie Mind Over Murder jest najbardziej fascynujące – jak na przykład wtedy, gdy aktor grający detektywa-odkrywcę Burta siada z człowiekiem, którego gra i stara się uzyskać jego pomoc w zakresie manier i motywacji. Burt jest często kluczową postacią dokumentu, a przynajmniej jedną z osób, wokół których Wang stara się zbudować charakterystykę postaci poprzez takie konfrontacje jak danie mu bardzo meta solowego pokazu wstępnego wycinka dokumentu. Nie ma tego wystarczająco dużo, ani też nie ma wystarczającej kontynuacji, jeśli chodzi o specyficzne powiązania aktorów ze społecznością, a tym samym z tragedią, którą przedstawiają.

Pomysł, że sztuka może wymusić przemyślenia, których nie dopuszcza stale posuwająca się naprzód historia i stale powracająca pamięć, jest tak silny, że chciałbym, aby sztuka nie była ograniczona do pięciu lub dziesięciu minut na odcinek przez większość serii. Kiedy w końcu dochodzi do inscenizacji i jesteśmy świadkami niektórych następstw, to właśnie wtedy Mind Over Murder w końcu wymyka się swoim bardziej rudymentarnym pułapkom true crime. To właśnie wtedy Mind Over Murder odnajduje ciąg, który jest głębszy i bardziej skomplikowany niż dosłowne uwięzienie i uniewinnienie, który dociera do większych kwestii dotyczących tego, jak naprawdę wygląda powrót do zdrowia po wszystkich nieszczęśliwych rzeczach w tym przypadku i jak niedoskonała może być idea powrotu do zdrowia.

Od The Thin Blue Line do The Staircase do Serial do The Jinx, widzieliśmy wiele przykładów roli, jaką filmy dokumentalne mogą odegrać w osiągnięciu sprawiedliwości. Mind Over Murder pojawia się na imprezie zbyt późno i być może zbyt długo próbuje wnieść swój wkład w tę dyskusję, podczas gdy badanie roli, jaką filmy dokumentalne mogą odegrać w osiągnięciu ukojenia, jest równie znaczące.